Musanze : Uko abajyanama b’ubuzima bafashije mu guhangana n’icyorezo cya Covid-19

Ubuyobozi  bw’akarere  ka Musanze  buvuga  ko bwashoboye  guhangana  n’icyorezo cya  covid-19, babifashijwemo  n’abajyanama  b’ubuzima  ndetse  n’urubyiruko  rw’abakorerabushake  youth volunteers , babafashaga  mu gukumira  iki cyorezo  no gukangurira  abaturage  kubahiriza  ingamba  zabaga  zashyizweho.

Mu kiganiro  Axelle Kamanzi  umuyobozi  wungirije  ushinzwe  imibereho  myiza  muri aka karere yahaye  abanyamakuru  bakora inkuru  z’ubuzima  bibumbiye muri ABASIRWA, yavuze  ko  bazirikana  uruhare  rw’abajyanama  b’ubuzima  n’urw’abakorerabushake,  mu gukumira no kurwanya  icyorezo  cya  covid-19 cyari kibasiye  aka karere.

Ati’’Nk’abarwayi  babaga  batarembye  barwariye  mu rugo  abajyanama  b’ubuzima  nibo  badufashaga bakajya kureba  uko bameze, kuko nibo babaga bari  hafi  yabo . Abakoererabushake  b’urubyiruko nabo  baradufashaga gukangurira  abaturage  guhana intera igihe  bari mu isoko, muri gare se n’ahandi. No mu gihe  cyo  gukingira  babaga bari  hafi aho bashyira abantu ku mirongo, mbese  baradufashije  mu buryo  bugaragara mu guhangana na  covid-19’’.

Nduwayezu Gilbert  umuyobozi  w’ikigo  nderabuzima  cya  Musanze , avuga  ko  iki kigo  nderabuzima  cyagize  uruhare  mu guhashya iki cyorezo, hashyirwaho  gahunda  y’isuku  nko gukaraba  kenshi,  gukingira , kwambara agapfukamunwa  no  gukora  ubukangurambaga  butandukanye.

Ati’’ Iyo umuntu aje  tukamupima  tukamusangamo covid-19 tubanza kumushyira  ahantu ha wenyine,  tukamuha umuti wa paxlovid hanyuma tukamwohereza  mu rugo  agakurikiranwa n’umujyanama w’ubuzima. Niwe ureba uko ameze akamenya niba  yariye niba yakomeje  gahunda  yo kwirinda  no kutanduza  abandi , nyuma yazamara iminsi iteganyijwe wa mujyanama w’ubuzima akamuherekeza akamuzana hano tukongera tukamupima covid-19 tureba  ko yakize cyangwa akirwaye.’’

Uruhare  rw’abajyanama  mu guhashya iki  cyorezo kandi  runemezwa  na Mbonimpaye Marie Salome , umuforomo ushinzwe gahunda yo kurwanya  ibyorezo mu bitaro  bya  Ruhengeri, uvuga  ko  mu guhangana  n’iki cyorezo bafashe ingamba  zitandukanye , kwigisha  abaturage uburyo bwo kwirinda  haba kwa muganga  cyangwa  aho  abaturage  batuye.

Ati’’ Abarwayi  bageze ubwo batubana benshi hano kwa muganga , biba  ngombwa ko  tujya  tubasubiza mu ngo  akaba ariho  tubavurira , icyo twita home based care. Abajyanama  b’ubuzima  baradufashije cyane  bari  bigishijwe uburyo  bwo kwirinda bakajya kureba abarwayi. Ni abantu bahora  biteguye  guhangana  n’icyorezo  hamwe  na twe.’’.

Mu karere ka Musanze  habarurwa  abajyanama b’ubuzima 1715. Usibye kuba  barafashije  mu guhangana na covid-19 bafashije no muri  gahunda  yo gukingira abarwayi. Imibare  itangwa  n’ibitaro  bya  Ruhengeri , igaragaza  ko  abamaze  gufata urukingo  rwa  mbere ari 386.094 bangana na 84.5%. Abamaze kwikingiza  incuro ya 2 bakaba  336.864 (73.7%) , urwo gushimangira  bwa mbere  178.372 (39.0%)   ni mu gihe abangana na  13.308 (2.9%) bamaze  guterwa  urwo  gushimangira  rwa kabiri.

Abantu bakingiwe  ku kigo  nderabuzima cya Musanze ni  62.270, abahawe  urukingo  rwa  mbere  bangana na 38.738, naho  abahawe  urukingo  rwa  kabiri akaba ari  20.131 , mu gihe  abahawe urwa 3 ari 2.868  naho   abahawe  urukingo  rwa 4 rushimangira rwahabwaga  abakuze   ni 1.033.

Abaforomo mu bitaro bya Ruhengeri bavuga ko abajyanama b'ubuzima babafashije guhangana na covid-19 

Nduwayezu Gilbert umuyobozi w’ikigo nderabuzima cya Musanze avuga ko abajyanama b'ubuzima aribo bakurikirana abarwaye ba covid-19 barwariraga mu rugo

Marie  Jeanne UWAMBAYINEMA/heza.rw