Ndabasaba gukomeza gushimangira ubumwe bwacu no kuburinda icyabuhungabanya : Guverineri Kayitesi Alice

Mu muhango  wo gutangiza  icyumweru  cy’icyunamo  n’iminsi  100  yo  kwibuka  Abatutsi bazize  Jenoside  mu 1994 ,  Guverineri   w’intara  y’Amajyepfo  Kayitesi  Alice , yasabye  abatuye  akarere   ka  Muhanga  gukomera  ku bumwe  no  kurinda  icyabuhungabanya , ndetse  bakanatangira  amakuru ku  gihe  ikintu  cyashaka   kubuhungubanya   ndetse  n’ibikorwa  by’ingengabitekerezo  ya  Jenoside  bikunda  kugaragara  muri  iki  gihe  cyo Kwibuka.

Guverineri  Kayitesi  yasabye  abayobozi  ndetse  n’abaturage kwiyemeza  ko Jenoside  itazongera  kuba  ukundi , kandi  ngo  uruhare  rwa  buri  wese  rurakenewe  nk’uko  insanganyamatsiko  mu kwibuka  ku nshuro  ya  28  ibivuga  ngo ‘’Twahisemo  kuba umwe’’. Agira ati ‘’ uruhare  rwa  buri  wese kugira  ngo  twubake ubwo  buvandimwe , twubake  ubwo  bumwe  rurakenewe’’.

Guverineri  Kayitesi  Alice asaba yasabye  abatuye mu karere  ka  Muhanga gukomera ku bumwe  no  kwirinda icyabuhungabanya.

Uyu  muyobozi  w’intara y’Amajyepfo kandi  yakomeje  asaba  abaturage  gukomeza  kuba  hafi  abarokotse  Jenoside  yakorewe  Abatutsi  mu 1994 , gukomeza  kurangwa  n’ituze  no kwirinda  ibihuha  , ndetse  no   kwitabira  gahunda zose  zo  kwibuka uko bazagenda  bazigezwaho. Agira ati’’Ndabasaba  gukomeza gushimangira  ubumwe  bwacu  no kuburinda  icyabuhungabanya , gutanga amakuru  ku gihe  ku kintu  cyose  cyashobora  guhungabanya  ubumwe  bwacu  ndetse  n’umutekano wacu. Turasaba  kandi  ko abaturage  bakwirinda  imvugo  mbi zihembera  amacakubiri  ndetse  n’ibikorwa  bijyanye  n’ingengabitekerezo  ya Jenoside  bikunda  kugaragara  mu  gihe nk’iki.’’

Mu murenge  wa  Nyarusange  hahoze  hitwa  Mwaka Abatutsi  benshi  baratotejwe  ndetswe   baricwa kuva  mu  mwaka w’1959  kugeza  mu 1994. Kuri  ubu  Abarokotse  Jenoside  bahavuka  bishyize  hamwe  maze bahubaka  urwibutso  rwa Jenoside  yakorewe  Abatutsi , ndetse  n’inzu  y’amateka  kuri  ubu imaze  kugezwamo  igitabo kivuga  ku mateka  yaranze  aka gace.

Kabayiza  Claudien  Sarongo  umuyobozi  wa komite  yubatse  uru  rwibutso  rwa  Nyarusange, avuga  ko  bisuganyije  bakavugana  ko bagomba  kubaka  uru  rwibutso,  ndetse  n’inzu y’amateka  kugira  ngo  amateka  ya Mwaka  atazibagirana. Agira  ati ‘’ Abatutsi  mu cyahoze  ari  Mwaka  baratotejwe  cyane , baricwa  mu 1959, burakomeza  muri  1961, 1973 , 1990 , 1994 aha  hose  mureba  hahoze  hatuye  Abatutsi  ariko  abasigaye  ni nk’agatotsi  abenshi  barishwe  abandi  baragenda  barahunga , dore  ko ari  n'ahantu  hegereye  Nyabarongo  abenshi  babarohagamo  bavuga  ko  babasubije  iyo  baturutse.’’

 Kabayiza  avuga ko  basaba  ubuyobozi  kubashyirira  amateka  muri  uru  rwibutso,  kuko  kuri  ubu harimo  igitabo  kimwe  gusa   kivuga  ku mateka  ya Jenoside yose  yaranze  aka gace, ariko  bakaba  banakeneye  ko hajyamo  ibimenyetso  bya Jenoside.

Kabayiza  Claudien  Salongo avuga  ko  batekereje  kubaka  urwibutso  rwa  Jenoside  n'inzu  y'amateka  kugira  ngo  amateka  ya Nyarusange  atazibagirana.

Guverineri  Kayitesi  Alice ashyira  indabo  ku rwibutso rwa Jenoside  rwa Nyarusange

Meya w'akarere  ka  Muhanga  Kayitare  Jacqueline ashyira indabo  ku rwibutso rwa Jenoside rwa Nyarusange.

Nyiricyubahiro  Musenyiri  wa Diyosezi  ya  Kabgayi  Smaragde  Mbonyintege atangiza isengesho mu muhango  wo kwibuka  Abatutsi bazize  Jenoside  yakorewe  Abatutsi mu 1994

UWAMBAYINEMA  Marie  Jeanne /heza.rw