RAB yagaragaje uko imitego itemewe mu burobyi igira uruhare mu kugabanuka k'umusaruro w'isambaza

Mu kiganiro  waramutse  Rwanda cyatambutse kuri  televiziyo  y’u Rwanda , mu gitondo  cyo  kuri uyu wa mbere tariki ya 16 Mutarama 2023, umuyobozi  mukuru  wungirije ushinzwe ubworozi mu kigo  cy’Igihugu gishinzwe ubuhinzi n’ubworozi  Dr Uwituze  Solange, yagaragaje  ko kuba  hari  ba rushimusi  bakora  uburobyi  bakoresheje  imitego itemewe ari impamvu  ikomeye  y’ibura  ry’amafi  ndetse n’isambaza, bikanatuma  n’abonetse  ahenda  ku isoko.

Dr Uwituze  Solange  yavuze ko  hari  abarobyi  bagikoresha imitego  ya Kaningini iyi  ikaba ifata isambaza  zitarakura, amagi  yazo  ndetse  n’udufi  duto tutarakura.

Ati’’Udusambaza uko tubaho dutera amagi mu bigobe  hano hafi y’inkombe,  uko tugenda dukura  tugenda  tujya mu mazi kugera  nibura kuri metero 200. Abo ba Rushimusi baragenda  bakajya ku nkombe  aho za Rubavu, za Karongi, Rutsiro, Nyamasheke na Rusizi hari abantu mubona  baba bavuga  ngo umugara  muragura , umugara  ni udufi  duto tungana na milimetero 3 baba badufite mu ndobo, uragenda akakudahira ukajya gukora agasupu ariko icyo  biba  bivuze umuntu ufashe indobo irimo  imigara y’ibiro 20, ifi y’isambaza ubwayo itera  amagi ari hagati  y’ibihumbi 3 na bitanu. ‘’

Akomeza agira ati’’ Wenda  dufatire ku bihumbi bitanu ufashe ya ndobo y’ibiro  20 uba ufasha ibihumbi bitanu bingana na toni 20 z’isambaza zikuze  zari kuzaboneka  mu mezi 9 . Kuroba  imigara ni bya bindi  tuvuga  ngo  bya mpemuke  ndamuke , ni ukubigisha bakabireka  kuko ntushobora  kuroba imigara mu myaka itanu ngo uzagaruke uvuge ngo umusaruro warabuze’’.

Mbarushimana Bashir  umurobyi  mu karere  ka Karongi  umaze  imyaka 15 akora  aka kazi, yemeza ko umusaruro  w’isambaza  wagabanutse  kubera  impamvu 2 , iya  mbere  ngo harimo  abantu ba rushimusi  baroba  abana b’ isambaza ni ukuvuga  amagi  ntibatume  zitubuka, aba kandi  ngo bakaba bakunze no gukoresha  imitego  itemewe  ya kaningini . Impamvu ya kabiri  ngo  nuko  abarobyi  babaye  benshi .

Ati’’ Icyo  twe  tubona  RAB na Leta  badufasha  ni ugushyiraho  uburinzi  bukomeye mu kiyaga cya Kivu tukarwanya  ba rushimusi  kuko usanga  baroba  amagi  y’isambaza kubera  ya mitego ya supaneti bakoresha bigatuma zidakura ngo ziyongere.’’

RAB ivuga  ko  kubera  kubahiriza  amasezerano  mpuzamahanga  yo kwita ku bidukikije  no ku buzima  bw’ibinyabuzima  byo  mu mazi, nta  mafi cyangwa  isambaza  byemerewe  kuvanwa  mu mazi  bijyanwa  mu yandi mazi.

Isambaza  zageze mu Rwanda mu 1959 zizanwe  n’abakoroni  bazivanye  mu kiyaga cya Tanganyika. Kugeza  ubu  mu Rwanda  habarurirwa  abarobyi  basaga  ibihumbi bibiri   bavuye  kuri  375 bakoraga uyu mwuga  mbere ya Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994.

Ikilo  kimwe  cy'isambaza  kikaba kirimo kugura  hagati  y'amafaranga ibihumbi 8 na 12.